Z nazwą Betania osłuchaliśmy się czytając Ewangelię. Kojarzy nam się z gościnnym domem Marty, Marii i Łazarza. Kojarzy nam się z tym miejscem, gdzie Jezus lubił przychodzić. Spokój. Jezus może odpocząć. Przychodzi do swoich przyjaciół. Z niektórych zwrotów z Ewangelii wynika, że Jezus przychodził tutaj często. Więcej, Jezus lubił tutaj przychodzić. Wstępował po drodze, a z niektórych tekstów wynika, że Jezus czasami z Jerozolimy celowo udawał się do Betanii na nocleg (Mt 21,17). Wystarczyło przejść przez Górę Oliwną, kilkadziesiąt minut drogi i docierał do Marii, Marty i Łazarza, żeby mieć kilka dni odpoczynku od wielkomiejskiego szumu i gwaru.
Betania jest położona na wschodnich stokach Góry Oliwnej. Wręcz u bram pustyni Judzkiej. Za Betanią, w kierunku wschodnim teren gwałtownie się obniża i robi się coraz bardziej pustynny.
Jezus zachodził do Betanii po drodze. Gdy przybywał do Jerozolimy z Galilei i obierał drogę wzdłuż Jordanu, przechodził przez Jerycho i pustynię Judzką, i docierał do pierwszej miejscowości po przejściu pustyni, to jest właśnie do Betanii. Tutaj znajdował odpoczynek i pożywienie. To był pierwszy przystanek w drodze z Jerycha do Jerozolimy. Nic dziwnego, że Jezus lubił tutaj przychodzić. Zmęczony, robił tutaj postój, chociaż do Jerozolimy jest już niedaleko.
Dane ewangeliczne o położeniu miejscowości są zgodne z tym co odnajdujemy w terenie. Ewangelista Łukasz pisze, że Betania leży między Jerychem a Jerozolimą, blisko Góry Oliwnej (Łk 19,28-29), natomiast św. Jan określa nawet odległość od Jerozolimy: około 15 stadiów (J 11,18), czyli około 3 km.
Betania jako wioska leżąca niedaleko Jerozolimy zawsze odgrywała ważną rolę w życiu miasta. Jako centrum rolnicze i hodowlane Betania zaopatrywała Jerozolimę w żywność. Jest położona na skraju pustyni, gdzie wypasano owce; na stokach Góry Oliwnej, gdzie sadzono gaje oliwne i inne uprawy. Wszystko w tym celu, aby nakarmić stolicę Jerozolimę. Archeologowie odnaleźli w tym miejscu wiele przedmiotów związanych z rolnictwem: żarna, niewielkie młyny, prasy do oliwy i do wina. Wszystko to świadczy o tym, że było tu rozwinięte rolnictwo. I z tego względu Betania, już wiele wieków przed Chrystusem, była miejscem bardzo znaczącym. Najstarsze przedmioty, które odnaleziono na terenie Betanii pochodzą z kilku tysięcy lat przed Chrystusem.
Szukając tej miejscowości dzisiejszy pielgrzym czy turysta daremnie szuka na mapie Betanii. Dzisiaj ta wioska bardzo się rozrosła, nazywa się po arabsku Al-Azarija, czyli „Łazarza”, albo w wolnym tłumaczeniu: Łazarzowo. Poprzez wieki przetrwała tutaj inna nazwa niż Betania. Wspomnienie wskrzeszonego Łazarza widocznie było ważniejsze niż pierwotna nazwa wioski.
Współcześnie miejscowość rozwinęła się wzdłuż drogi do z Jerozolimy do Jerycha i skupia się wokół sanktuarium, które powstało nad grobem Łazarza. Badania archeologiczne wskazują że jest tam więcej grobów i cała najbliższa okolica była przeznaczona na chowanie zmarłych, zatem według zwyczajów żydowskich nie mogła tam być miejscowość. Problem wyjaśniły wykopaliska przeprowadzone przez franciszkanina O. Sylwestra Sallera w latach 1949-1953. W sadzie oliwnym znajdującym się na wzgórzu na zachód od grobu Łazarza, odkrył liczne cysterny do gromadzenia wody, groty i piwniczki wykute w skale, pozostałości murów okalające stosunkowo obszerne pomieszczenia, piec chlebowy i magazyny zbożowe. Ponadto O. Sylwester odnalazł niezliczone ilości odłamków ceramicznych dzbanów, amfor, garnków i kubków, ponadto wiele lampek oliwnych i monety. Wszystkie przedmioty wskazują na to w miejscu sadu była miejscowość zamieszkana bardzo długo, od epoki perskiej, czyli od VI-V wieku przed Chr. aż do XIV wieku po Chr. Najbardziej przyciągają uwagę przedmioty pochodzące z I wieku, czyli z epoki kiedy przychodził tu Jezus; lampki tzw. herodiańskie, które były w użyciu w I w. przed Chr. aż do I w. po Chr., garnki do gotowania znane z innych wykopalisk były w użyciu w pierwszej połowie I w. i dzbany identyczne jak w Jerycho z tej samej epoki.
W ostatnich latach miejscowość dynamicznie się rozbudowała, lecz jeszcze nie tak dawno temu była to typowa wioska arabska, a w czasach Nowego Testamentu wyraźnie jest nazwana wioską (Łk 11,38). Betania – miejsce gdzie Jezus doznaje zwykłej ludzkiej przyjaźni a jednocześnie objawia swą Boską moc wskrzeszając Łazarza.