Konferencja naukowa w Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów we Wrocławiu
24 maja 2018 r.
Każda autentyczna forma sztuki jest swoistą drogą dostępu do głębszej rzeczywistości człowieka i świata. Tym samym stanowi też bardzo trafne wprowadzenie w perspektywę wiary, w której ludzkie doświadczenie znajduje najpełniejszą interpretację. Oto dlaczego pełnia prawdy zawarta w Ewangelii musiała od samego początku wzbudzić zainteresowanie artystów, z natury wrażliwych na wszelkie przejawy ukrytego piękna rzeczywistości (Jan Paweł II, List do artystów 6).
Problematyka III Ogólnopolskiej Konferencji Interdyscyplinarnej spotkała się z zainteresowaniem środowisk naukowych Polski. Świadczy o tym duża liczba zgłoszeń oraz nadesłanych referatów. W tym wydarzeniu uczestniczyli reprezentanci ośrodków naukowych, środowisk akademickich i artystycznych.
Celem konferencji było podjęcie refleksji antropologicznej Andrieja Tarkowskiego, wybitnego reżysera, artysty, myśliciela – w kontekście wiary. Nadal inspiruje on swoją twórczością do namysłu nad sensem życia człowieka.
Program spotkania obejmował zarówno obrady plenarne, jak i spotkania w sekcjach tematycznych. Oficjalnego otwarcia konferencji oraz powitania licznie zgromadzonych gości dokonał dr Wawrzyniec Wojtyra OFM, rektor WSD Franciszkanów we Wrocławiu. W trakcie obrad plenarnych wystąpiło siedmiu przedstawicieli środowisk artystycznych i naukowych w Polsce. Prof. Krzysztof Zanussi ukazał sylwetkę duchową i artystyczną Andrieja Tarkowskiego. Po czym, badacze sztuki i życia wielkiego Reżysera prezentowali zagadnienia związane z duchem i środkami artystycznymi kina Artysty. Tę przedpołudniowa sesję zamknął Tomasz Cyz, muzykolog i reżyser operowy z Warszawy. Autor podkreślił, że dla A. Tarkowskiego prawdziwą muzykę kina tworzy starannie zorganizowany w filmie i muzyczny w swojej istocie świat dźwięków. Dźwięki otaczającego nas świata są tak piękne, że jeśli nauczylibyśmy się ich słuchać z należytą uwagą, muzyka nie byłaby kinu potrzebna (por. A. Tarkowski, Czas utrwalony. Warszawa 2007).
Przerwy w obradach były okazją do rozmowy z prelegentami, nawiązania wzajemnych kontaktów i wymiany myśli.
Obrady w czterech sekcjach tematycznych – to interesujące miejsce tego wydarzenia. Uczestnicy, zależnie od zainteresowań, decydowali się na wybór panelu tematycznego.
Tarkowski przypisuje sztuce ważną funkcję komunikacyjną. Buduje ona porozumienie między ludźmi i kształtuje ich duchową jedność. Jest to jedno z jej najistotniejszych zadań. Jest ona bowiem metajęzykiem, za pomocą którego ludzie starają się ze sobą porozumiewać ( por. A. Tarkowski, Czas utrwalony).
W rocznicę urodzin Karola Wojtyły, zainaugurowano w Polsce cykl otwartych debat poświęconych młodzieży. Postawiono wówczas znamienne pytanie: „Kim są dziś młodzi i o co im chodzi?”. – Podczas konferencji grupa młodzieży wrocławskiej zaprezentowała etiudę filmową, która jest artystyczną próbą kształtowania postawy dojrzałej komunikacji międzyludzkiej. Młodzi prelegenci skorzystali z niecodziennej okazji otrzymania cennych sugestii od Krzysztofa Zanussiego, Tomasza Cyza i innych osób.
W drugiej części obrad plenarnych wybitni teolodzy ukazali podstawy antropologii biblijnej, która jest podstawą rozumienia człowieka tak w filmie Tarkowskiego, jak i w życiu ludzi XXI wieku. Skłoniło to słuchaczy do głębszej refleksji nad tajemnicą człowieka w Biblii i podejmowania osobistej drogi śladami Chrystusa.
Panel ekspertów – był twórczym i dynamicznym obszarem interdyscyplinarnej wymiany myśli wybitnych naukowców i artystów. Zarazem dał on wyraz bogactwu i głębi antropologii Andrieja Tarkowskiego.
Udział we Mszy Świętej zwieńczył twórcze obrady i pogłębił w nas przekonanie, że „życie zmienia się, ale się nie kończy”. Modliliśmy się o radość wieczną dla śp. Reżysera i złożyliśmy na ołtarzu Chrystusa wysiłek uczestników konferencji, zmierzający do twórczego przeżywania swego człowieczeństwa.
Uczestnicy zgodnie akcentowali potrzebę takich spotkań wokół sztuki filmowej. Zebrani wyrazili swoje zadowolenie z udziału w tej konferencji podkreślając jej ciekawy, wielokierunkowy charakter i bardzo dobrą organizację.
Teksty wystąpień oraz sprawozdania ze spotkań w grupach będą opublikowane w trzecim tomie konferencyjnym z serii „Wiara – Kultura – Kino”.
