Kościół „Karmienia”

W panoramie Nazaretu zwraca uwagę kopuła okazałego kościoła, bazyliki Zwiastowania. Bazylika upamiętnia zasadnicze wydarzenie z historii naszego zbawienia związane z tym miastem, upamiętnia dom do którego wszedł anioł i rzekł „bądź pozdrowiona pełna łaski, Pan z tobą…(Łk 1,28)”, a zwłaszcza upamiętnia odpowiedź tej do której zostało skierowane to pozdrowienie: „niech mi się stanie” (Łk 1,38).

 

Tymczasem pielgrzymi zwiedzający miasto Nazaret zachodzą jeszcze do innego kościoła, skromniejszego i nie rzucającego się w oczy, do tak zwanego kościoła św. Józefa. Kościół ten swoim nastrojem dobrze upamiętnia ów cichy i skromny okres w życiu Jezusa, lata życia rodzinnego Jezusa z Maryją i Józefem.

Ewangelista Mateusz wyraźnie rozróżnia miejsce zamieszkania Maryi od domu Józefa. Zakłopotanemu ciążą Maryi Józefowi objawia się anioł: „nie bój się wziąć do siebie Maryi, Twej małżonki” (Mt 1,20). Zatem Maryja zamieszkała u Józefa, w domu swego małżonka (por. Mt 1,24). Święta Rodzina po powrocie z Egiptu (Mt 2,21-23) zadomowiła się w Nazarecie, zamieszkała w domu św. Józefa, gdzie Dziecko rosło i umacniało się w mądrości w łasce u Boga i u ludzi (Łk 2,41) i tam Jezus pozostał aż do wieku dojrzałego jako pokorny rzemieślnik. Dom Józefa stał się domem rodzinnym malutkiego Jezusa, tutaj wzrastał, tutaj minęły Jego lata młodzieńcze.

Tradycja i opisy pielgrzymów pierwszych wieków opisują różne miejsca w Nazarecie, oprócz kościoła Zwiastowania nawiedzają kościół „Karmienia”. Opis z 7 wieku wyjaśnia, że „kościół jest w miejscu gdzie kiedyś znajdował się dom, w którym nasz Pan Zbawiciel był karmiony”.

Franciszkanie już w 17 wieku zainteresowali się ruinami w Nazarecie. Zakupiono wówczas ruiny kościoła z epoki krzyżowców, a w połowie 19 wieku wybudowali pierwszy kościół . Przy tej okazji odnaleziono fragment posadzki mozaikowej. Po kilkudziesięciu latach nabyli przylegający teren, przeprowadzili regularne wykopaliska archeologiczne i zdołano zrekonstruować plan kościoła. W podłożu odkryto cysterny, silosy, groty i inne pomieszczenia wykute w skale, które wskazują na to, że pierwotnie był to teren domu mieszkalnego. Najciekawsze odkrycie to później wprowadzone zmiany: basenik ze stopniami pokrytymi mozaiką, z dziwnym kanalikiem bez żadnego znaczenia praktycznego. Na dnie wyłożonym mozaiką znajduje się zagłębienie oraz płyta bazaltowa w sposób oczywisty wkomponowana w mozaikę. 

Posadzki mozaikowe układano w kościołach i miejscach kultu. Jedynym sensownym wyjaśnieniem odkryć jest stwierdzenie że wcześniejszy dom mieszkalny zamieniono na miejsce kultu, mówiąc prościej dom rodzinny Jezusa zamieniono na kościół. Tajemniczy basenik jest niczym innym jak baptysterium, czyli chrzcielnicą w kościele wczesnochrześcijańskim. Kanalik miał znaczenie symboliczne, mianowicie symbolizował rzekę Jordan. Przejście przez Jordan i wejście do Ziemi Obiecanej (Joz 3,14-17) interpretowano jako zapowiedź chrztu, który również jest wejściem do Ziemi Obiecanej. Inaczej mówiąc chrzest dla chrześcijan pierwszych wieków był jakby przejściem do nowej rzeczywistości, do rzeczywistości zbawczej. Bazaltowa skała symbolizowała samego Chrystusa, który jest „skałą zbawienia” (1Kor 10,4). W zagłębieniu, gdzie zbierała się woda prawdopodobnie stawał sam katechumen, czyli kandydat do chrztu. Na kamieniu bazaltowym stawał diakon lub ten który udzielał chrztu w imieniu samego Chrystusa – Skały.

Już chrześcijanie pierwszych wieków czcili miejsce gdzie Jezus wzrastał. Miejsce gdzie św. Rodzina żyła przez lata, stała się miejscem kultu chrześcijańskiego, stała się kościołe